Bazı besinlere veya durumlara şiddetli alerjik reaksiyon ( anaflaksi ) gösteren çocuklarda bu durum yaşamı tehdit eden bir düzeye ulaşabilir. Örneğin fıstığa karşı alerjisi olan bir çocuk bunu yediği zaman veya içinde fıstık olan bir besini tükettiği zaman şiddetli bir reaksiyon gösterebilir. Çocuğu bu tür besinlerden uzak tutmak gerekir.

Eğer çocukta solunum zorluğu, solgun görünüm ve hava için çabalama gibi belirtiler varsa oldukça ciddi bir durum söz konusudur. Bu durumda yapılabilecek en iyi şey hızlı hareket etmektir. Çünkü bu besini tükettikten sonra yaşamı tehdit eden alerjik reaksiyon birkaç dakika içinde görülebilir.

Bu durumda hızlı hareket etmenin yanında şiddetli alerjik reaksiyon ( anaflaksi ) ve hafif derecedeki alerjik reaksiyon arasındaki farkı da bilmek faydalı olacaktır.

Aşağıda normal alerjik reaksiyon ile şiddetli alerjik reaksiyon arasındaki farklar belirtilmiştir. Ayrıca şiddetli alerjik reaksiyon durumunda neler yapılması gerektiği anlatılmıştır.

Normal alerjik reaksiyon belirtileri

Gözlerde sulanma, burun akıntısı, hapşırma, burun tıkanıklığı, kurdeşen gibi belirtiler çocuklarda hafif derecede yani normal alerjik reaksiyonlar olarak kabul edilir. Örneğin mevsimsel alerjilerde belirtiler bu gruba girebilir. Çünkü bu belirtiler genelde ciddi değildir. Fakat çocuk eğer astım ve şiddetli alerjik reaksiyon geçmişine sahipse bu normal reaksiyon belirtilerinde de tetikte olmakta fayda vardır.

Çocuklarda şiddetli alerjik reaksiyon belirtileri ( anaflaksi )

Çocuklarda şiddetli alerjik reaksiyonların yarısından fazlası besin alerjilerinden kaynaklanır. Bu besinler arasında yumurta, kabuklu yemişler ve kabuklu deniz canlıları önemli yer tutar. Çocukların %1 i de böcek ısırıklarına ve sokmalarına karşı şiddetli alerjik reaksiyon gösterebilmektedir.

Anaflaksi yani şiddetli alerjik reaksiyonlar alerjene maruz kalındıktan sonra 5 – 20 dk içinde kendini gösterebilir.

Aşağıda çocuklardaki şiddetli alerjik reaksiyon belirtileri sıralanmıştır. Bu belirtilere karşı dikkatli olunmalıdır.

Zor nefes alma, gürültülü nefes alma
Kurdeşen
Boğaz, yüz, dudaklar veya dilde şişme
Akciğerlerde darlık
Hırıltı
Ses kısıklığı
Terleme
Ciltte solma
Hızlı nabız
Düşük kan basıncı
Baş dönmesi, baygınlık
Mide bulantısı, kusma
Karın ağrısı

Çocukta şiddetli alerjik reaksiyonlarda ne yapılmalıdır?

Eğer bir çocukta geçmişte şiddetli bir alerjik reaksiyon görüldüyse, yanında he zaman bir acil yardım kiti taşımakta fayda vardır. Ayrıca çocuğa nasıl acil müdahale edilebileceği konusunda bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir. Çocuğun yaşı biraz daha büyükse yalnız olduğu zamanlarda nasıl müdahale yapacağını bilmesi ve nasıl iğne vurulması gerektiğini bilmesinde fayda vardır. Bu konunun ona öğretilmesi gerekir.

Şiddetli alerjik reaksiyon gösteren çocuğa mümkün olduğunca çabuk adrenalin iğnesi yapılmalıdır. Ayrıca adrenalin iğnesinin tekrar yapılması da gerekebilir.

Adrenalin iğnesinden sonra hemen 112 acil servis aranarak yardım istenmelidir. Çünkü acilen tedaviye ihtiyaç vardır. Acil durumda kullanılacak bir acil yardım kitinde eksiklik olmaması gerekir. Çünkü bu kit hayat kurtaran bir nitelikte olabilir. Ayrıca adrenalin iğnesinin de son kullanma tarihini iyi takip etmek gerekir.